آموزش کامل فرمت کردن فلش و هارد دیسک در ویندوز

در دنیای دیجیتال امروزی، استفاده از حافظههای جانبی مانند فلش مموری و هارد دیسک اکسترنال به بخشی جدانشدنی از زندگی کاربران کامپیوتر تبدیل شده است. در مواقعی خاص، ممکن است نیاز پیدا کنیم این حافظهها را فرمت کنیم؛ چه برای رفع مشکلات نرمافزاری، چه برای تغییر سیستم فایل و چه بهمنظور پاکسازی کامل اطلاعات. اما فرمت کردن دقیقاً به چه معناست؟ در این مقاله به زبان ساده و با رویکردی کاربردی، با نحوه فرمت کردن فلش و هارد دیسک در ویندوز آشنا میشوید.
زمان مطالعه:
دقیقهبروز رسانی:
۱۴۰۴/۰۳/۱۰فرمت کردن چیست و چه کاربردی دارد؟
فرمت کردن یا همان Format فرآیندی است که طی آن ساختار داخلی حافظه بازنویسی میشود و تمام اطلاعات موجود بر روی آن حذف خواهد شد. با فرمت کردن میتوانید:
- فلش یا هارد را برای یک سیستمعامل خاص سازگار کنید.
- فایلهای مخرب یا ویروسی را بهطور کامل حذف نمایید.
- سیستم فایل حافظه را از FAT32 به NTFS یا exFAT تغییر دهید.
- مشکلات ناشی از عدم شناسایی فلش توسط سیستم را برطرف کنید.
فرمت کردن یا Format فرآیندی است که طی آن ساختار فایلهای ذخیرهسازی در یک حافظه مانند فلش یا هارد دیسک پاکسازی و بازسازی میشود. این عملیات باعث حذف کامل اطلاعات و آمادهسازی حافظه برای استفاده مجدد میشود. فرمت کردن برای تغییر نوع سیستم فایل، رفع مشکلات شناسایی حافظه توسط سیستمعامل و همچنین حذف ویروسها و فایلهای مخرب کاربرد گستردهای دارد.
انواع فرمتها در ویندوز
پیش از انجام عملیات فرمت، باید نوع فایل سیستم موردنظر را انتخاب کنید. ویندوز به شما سه گزینه اصلی ارائه میدهد:
- FAT32: سازگار با اکثر سیستمها و دستگاهها (تلویزیون، کنسول بازی، دستگاههای پخش) اما محدودیت ۴ گیگابایتی در حجم فایل دارد.
- NTFS: مناسب برای ویندوز و فایلهای بزرگتر از ۴ گیگابایت. پشتیبانی از مجوزها و ویژگیهای امنیتی.
- exFAT: بهترین گزینه برای استفاده بین ویندوز و مک. بدون محدودیت حجم فایل، اما ممکن است توسط دستگاههای قدیمی پشتیبانی نشود.

آموزش فرمت کردن فلش و هارد دیسک در ویندوز
۱. فرمت از طریق File Explorer
سادهترین روش برای فرمت کردن یک حافظه خارجی در ویندوز، استفاده از ابزار داخلی ویندوز اکسپلورر است. مراحل زیر را دنبال کنید:
- فلش مموری یا هارد اکسترنال خود را به سیستم وصل کنید.
- وارد پنجره This PC شوید و روی درایو مربوطه کلیک راست کنید.
- گزینه Format را انتخاب نمایید.
- در پنجره باز شده، نوع فایل سیستم، حجم، و تیک Quick Format را مشخص کنید.
- در نهایت روی گزینه Start کلیک کنید.
برای جزئیات بیشتر و مشاهده تصاویر مراحل فوق، میتوانید به مقاله آموزش فرمت کردن فلش و هارد دیسک مراجعه فرمایید.
۲. فرمت از طریق Disk Management
اگر درایو مورد نظر در فایل اکسپلورر نمایش داده نمیشود، میتوانید از ابزار مدیریت دیسک ویندوز استفاده کنید:
- روی دکمه Start راست کلیک کرده و گزینه Disk Management را انتخاب نمایید.
- در لیست درایوها، فلش یا هارد مورد نظر را بیابید.
- روی آن راست کلیک کرده و گزینه Format را انتخاب کنید.
۳. فرمت از طریق CMD یا Command Prompt
برای کاربران حرفهای، فرمت از طریق دستور diskpart در Command Prompt نیز امکانپذیر است. این روش برای زمانی مناسب است که حافظه خارجی به دلیل خطا یا ویروس شناسایی نمیشود:
- در منوی Start عبارت CMD را جستجو کرده و روی آن راست کلیک کنید، سپس Run as Administrator را انتخاب نمایید.
- دستور diskpart را وارد کرده و Enter بزنید.
- با list disk لیست دیسکها را مشاهده و سپس با select disk X دیسک مورد نظر را انتخاب کنید.
- دستور clean را وارد کرده و سپس create partition primary، بعد format fs=ntfs quick.
نکات مهم پیش از فرمت کردن
- قبل از فرمت کردن، از اطلاعات مهم خود بکآپ تهیه کنید. بعد از فرمت، بازیابی اطلاعات سخت و گاهی غیرممکن است.
- در صورت بروز ارور، حافظه را با ابزارهایی مانند رفع مشکل USB Not Recognized بررسی کنید.
- از آنتیویروسهای معتبر برای اسکن حافظه استفاده کنید تا مطمئن شوید مشکل به دلیل ویروس نیست.

چرا برخی فلشها فرمت نمیشوند؟
گاهی هنگام فرمت کردن فلش یا هارد دیسک با ارورهایی مانند Write Protected، The disk is in use یا Windows was unable to complete the format مواجه میشوید. دلایل این ارورها میتواند شامل موارد زیر باشد:
- فلش قفل سختافزاری دارد.
- فلش ویروسی شده یا بدسکتور دارد.
- درایو توسط نرمافزار یا فرآیند سیستمی استفاده میشود.
برای رفع این خطاها، استفاده از ابزارهایی مانند CMD، نرمافزارهای فرمت حرفهای، یا حتی استفاده از Safe Mode توصیه میشود. مقاله آموزش رفع ارور Write Protected میتواند در این زمینه بسیار کمککننده باشد.
سخن پایانی
فرمت کردن فلش یا هارد دیسک ممکن است ساده به نظر برسد، اما در صورت انجام نادرست آن، احتمال از دست رفتن اطلاعات یا خراب شدن حافظه وجود دارد. در این مقاله تلاش کردیم تمام روشهای ایمن فرمت در ویندوز را با زبانی ساده و دقیق بررسی کنیم. پیشنهاد میکنیم پیش از فرمت، حتماً نوع سیستم فایل مورد نظر خود را بشناسید و در صورت بروز خطا، از آموزشهای تخصصی سایت تک تیپ بهره ببرید.در صورتی که در روند فرمت با مشکلی مواجه شدید یا فلش شما توسط ویندوز شناسایی نمیشود، مقاله رفع مشکل شناسایی نشدن فلش میتواند راهگشا باشد.
